Wypełnianie formularza PIT-2 może być skomplikowane. Jego złożenie wpływa na wysokość odprowadzanych zaliczek PIT, ewentualne zwroty podatku oraz możliwość skorzystania z dodatkowych ulg przysługujących pracownikom. W naszym poradniku objaśniamy, kiedy należy złożyć oświadczenie PIT-2 oraz jak poprawnie wypełnić ten formularz krok po kroku, aby uniknąć błędów. Dzięki naszym wskazówkom prawidłowe wypełnienie oświadczenia stanie się prostsze.
Czym jest formularz PIT-2?
Formularz PIT-2 to dokument, który osoby pracujące na etacie lub zleceniobiorcy (czyli podatnicy) składają swojemu pracodawcy (płatnikowi). Zawiera on przede wszystkim oświadczenie w sprawie stosowania kwoty zmniejszającej podatek w wysokości 300 złotych miesięcznie oraz oświadczenia dodatkowe, dotyczące tego z jakich ulg i zwolnień pracownik chce skorzystać. Od tego, w jaki sposób wypełnisz ten dokument, zależy wysokość Twoich comiesięcznych wypłat, dlatego warto Warto podkreślić, że złożenie formularza PIT-2 jest prawem pracownika, a nie jego obowiązkiem.
Kwota zmniejszająca podatek a kwota wolna od podatku
Pojęcie kwoty zmniejszającej podatek i kwoty wolnej od podatku są często mylone.
Kwota wolna od podatku to roczny próg przychodów, dla którego nie zapłacisz żadnego podatku dochodowego. Od 1 stycznia 2022 roku jest to 30 000 złotych brutto dochodu rocznie. Innymi słowy podatek dochodowy PIT zaczynasz płacić dopiero, gdy Twój dochód brutto przekroczy w danym roku podatkowym kwotę 30 000 złotych.
Czym dokładnie jest kwota zmniejszająca podatek?
Od 1 lipca 2022 roku Polski Ład wprowadził dodatkową kwotę zmniejszającą podatek. Aktualnie tj. w 2025 roku wynosi ona 3 600 złotych rocznie tj. 3 600 złotych / 12 miesięcy = 300 złotych miesięcznie.
Kiedy ma zastosowanie kwota zmniejszająca podatek i co wspólnego ma z tym formularz PIT-2?
Najprościej rzecz ujmując, kwota zmniejszająca podatek funkcjonuje dla dochodów z zakresu od 30 000 do 120 000 złotych brutto rocznie.
Wbrew wielu krążącym w internecie i wprowadzającym w błąd artykułom, do kwoty zmniejszającej podatek masz prawo również wtedy, gdy przekroczyłeś I próg podatkowy. Obrazuje to poniższa tabelka.
| Próg podatkowy | Dochód | Podatek wynosi |
|---|---|---|
| I próg podatkowy | Do 30 000 złotych brutto rocznie | 0 złotych (korzystasz z kwoty wolnej od podatku) |
| Ponad 30 000 złotych brutto, ale nie więcej niż 120 000 złotych brutto rocznie | 12% z nadwyżki ponad 30 000 złotych minus kwota zmniejszająca podatek wynosząca 300 złotych miesięcznie (3 600 złotych rocznie) | |
| II próg podatkowy | Ponad 120 000 złotych brutto rocznie | 120 000 złotych brutto x 12% – 3 600 złotych (kwota zmniejszająca podatek) = 10 800 złotych plus 32% z nadwyżki ponad 120 000 złotych |
To czy złożysz pracodawcy formularz PIT-2 zadecyduje o tym, czy co miesiąc na Twoje konto wpłynie 300 złotych wynagrodzenia więcej, czy odzyskasz te 300 złotych (3 600 złotych w skali roku) przy rocznym rozliczeniu PIT w kolejnym roku.
Przypadek 1: Nie złożyłeś pracodawcy oświadczenia o pomniejszanie zaliczki na podatek w formularzu PIT-2
Twoja comiesięczna wypłata nie będzie powiększona o kwotę 300 złotych. Natomiast przy rozliczeniu rocznym PIT w kolejnym roku Twój podatek dochodowy do zapłacenia zostanie pomniejszony o kwotę 12 x 300 złotych = 3 600 złotych. Jeśli funkcjonujesz w I progu podatkowym oznaczać to będzie, że otrzymasz zwrot podatku. W przypadku funkcjonowania w II progu podatkowym to czy otrzymasz zwrot zależy od tego, o ile przekroczyłeś próg.
Przypadek 2: Złożyłeś pracodawcy oświadczenie o pomniejszanie zaliczki na podatek w formularzu PIT-2
Twoja comiesięczna wypłata będzie powiększona o kwotę 300 złotych. Natomiast przy rozliczeniu rocznym PIT w kolejnym roku Twój podatek dochodowy do zapłacenia nie zostanie pomniejszony o kwotę 12 x 300 złotych = 3 600 złotych.
Kto i kiedy powinien wypełnić PIT-2?
Oświadczenie PIT-2 obowiązuje podatników, którzy osiągają dochody z:
- pracy na podstawie umowy o pracę,
- osobiście wykonywanej działalności na podstawie umowy zlecenia i o dzieło,
- praktyki absolwenckiej lub stażu uczniowskiego,
- pozarolniczej działalności gospodarczej,
- stosunku służbowego,
- spółdzielczego stosunku pracy,
- pracy nakładczej,
- kontraktów menedżerskich i umów o zarządzanie,
- zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego np. zasiłku macierzyńskiego.
Podatnik może złożyć formularz PIT-2 w dowolnym momencie roku podatkowego. W większości przypadków jest on składany tylko raz na samym początku rozpoczęcia pracy u danego pracodawcy. Dzięki temu już przy pierwszej wypłacie wynagrodzenia są uwzględnione wszystkie oświadczenia i wnioski nowego pracownika.
Dlatego, jeżeli złożyłeś PIT-2 w poprzednich latach, to nie masz obowiązku wypełniać nowego formularza. Chyba, że stan faktyczny się zmienił. Wtedy jak najszybciej dokonaj aktualizacji.
Aktualnie obowiązującą wersją formularza PIT-2 jest wersja 9 z 2023 roku.
Jak poprawnie wypełnić formularz PIT-2? Instrukcja krok po kroku
Formularz PIT-2 w obowiązującej wersji składa się z 11 bloków do uzupełnienia. Rozpoczyna się od sekcji A, w której wpisujesz dane osobowe, a kończy na sekcji K, przeznaczonej na Twój podpis. Wypełniasz jedynie te części, które Cię dotyczą. Sam wzór PIT-2 może wydawać się skomplikowany, dlatego przygotowaliśmy instrukcję, która krok po kroku wyjaśnia, jak go wypełnić. Zapoznaj się z nią, a w razie pytań skonsultuj się z pracodawcą lub księgowym.
Część A i B: Dane identyfikacyjne podatnika i płatnika
W pierwszej części podaj swoje dane. Zacznij od wpisania w lewym górnym rogu swojego numeru PESEL lub NIP. W zależności, którym numerem się posługujesz. W sekcji A wpisz swoje nazwisko, imię i datę urodzenia, jako podatnika, który składa wniosek. W części B wpisz nazwę płatnika, czyli swojego pracodawcy, któremu chcesz złożyć wniosek PIT-2.
Część C i D: Oświadczenia podatnika składane płatnikowi w sprawie pomniejszenia o kwotę zmniejszającą podatek
Sekcję C uzupełniasz, jeżeli chcesz, aby Twój pracodawca co miesiąc pomniejszał wysokość odprowadzanej zaliczki na podatek dochodowy od Twojego wynagrodzenia.
Zaznaczenie odpowiedniego pola zależy od tego, z ilu źródeł otrzymujesz wynagrodzenie. Jeżeli nie zaznaczysz żadnej opcji, to pracodawca przyjmie, że chodzi o pomniejszenie wysokość odprowadzanej co miesiąc zaliczki o kwotę 300 złotych. Tym samym Twoja comiesięczna wypłata wzrośnie o 300 złotych.
1/12 – to opcja dla osób, które mają dochody tylko z jednego źródła. Na przykład pracują na pełen etat tylko w jednej firmie. Zaznaczenie tego pola spowoduje, że Twój jedyny pracodawca pomniejszy comiesięczną zaliczkę na podatek dochodowy o całe 300 złotych i w rezultacie co miesiąc wypłaci Ci wynagrodzenia wyższe o 300 złotych.
1/24 – dotyczy osób, które mają dochody z dwóch źródeł. Jeżeli pracujesz na podstawie np. umowy zlecenia i o pracę u jednego pracodawcy, to możesz złożyć oświadczenie PIT-2 u kadego z nich – osobno dla każdej umowy i zaznaczyć opcję 1/24. Wtedy każdy z pracodawców pomniejszy comiesięczną zaliczkę na podatek dochodowy o 150 złotych i w rezultacie co miesiąc wypłaci Ci o wynagrodzenie wyższe o 150 złotych (łącznie o 300 złotych, bo 2 x 150 złotych = 300 złotych). Warto zaznaczyć, że rozbicie na dwóch pracodawców jest jedynie opcją, a nie obowiązkiem. Równie dobrze, możesz złożyć oświadczenie PIT-2 tylko u jednego pracodawcy z opcją 1/12, a u drugiego pracodawcy nie składać go w ogóle.
1/36 – to opcja podobna do opcji 1/24 dla osób, które chciałyby pomniejszyć comiesięczną zaliczkę na podatek dochodowy aż u trzech pracodawców. W tym przypadku każdy z pracodawców pomniejszy comiesięczną zaliczkę na podatek dochodowy o 100 złotych i w rezultacie co miesiąc wypłaci Ci o wynagrodzenie wyższe o 100 złotych (łącznie o 300 złotych, bo 3 x 100 złotych = 300 złotych). Rozbicie na trzech pracodawców również jest jedynie opcją, a nie obowiązkiem. Wciąż możesz złożyć oświadczenie PIT-2 tylko u jednego pracodawcy z opcją 1/12, a u drugiego i trzeciego pracodawcy nie składać go w ogóle. Ewentualnie możesz złożyć oświadczenie PIT-2 u dwóch pracodawców z opcją 1/24, a u trzeciego pracodawcy nie składać go w ogóle.
Część D dotyczy osób, które pobierają emeryturę lub rentę. W tym przypadku są dostępne tylko 2 opcje, bo kwota 300 złotych jest uwzględniona już przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Oznacza to, że tę sekcję uzupełniają emeryci lub renciści, którzy równocześnie pracują.
Podobnie jak w przypadku części C – opcja 1/24 jest dla osób, które otrzymują świadczenie z ZUS-u i pracują u jednego pracodawcy. Natomiast 1/36 zaznaczasz, jeżeli pracujesz dla dwóch pracodawców i pobierasz rentę lub emeryturę.
Rezygnację pod numerem 9 zaznaczysz, jeżeli chcesz, żeby wyłącznie ZUS w całości odliczał kwotę zmniejszającą podatek. W tym miejscu możesz również wycofać poprzednio złożone oświadczenie.
Część E: Oświadczenie podatnika składane płatnikowi o zamiarze preferencyjnego opodatkowania dochodów (z małżonkiem / jako osoba samotnie wychowująca dziecko)
Sekcja E dotyczy osób, które chcą się rozliczyć ze swoim małżonkiem lub samotnie wychowują dziecko. Po zaznaczeniu odpowiedniego pola musisz jeszcze przekreślić niepotrzebną opcję 1) lub 2).
Pierwsza opcja przewiduje, że Twoje dochody nie przekroczą 120 000 złotych, a małżonek lub dziecko nie uzyskują żadnych dochodów. W tym przypadku pracodawca zastosuje podwójną kwotę zmniejszającą podatek – 600 złotych zamiast 300 złotych.
Drugą opcję zostawiasz, gdy Twoje dochody przewyższą 120 000 złotych, ale dochody małżonka lub dziecka nie przekroczą kwoty 120 000 złotych lub nie łączą się z Twoimi zarobkami. W takiej sytuacji pracodawca będzie obliczał podatek w wysokości 12%, a nie 32%. Kwota zmniejszająca podatek będzie w tym przypadku pojedyncza, czyli będzie wynosić 300 złotych.
W punkcie 11 możesz oświadczyć, że chcesz wycofać wcześniej złożone oświadczenie o preferencyjnym opodatkowaniu dochodów.
Część F: Oświadczenia podatnika składanego zakładowi pracy w sprawie korzystania z podwyższonych pracowniczych kosztów uzyskania przychodów
Część F oświadczenia PIT-2 dotyczy tych podatników, którzy mieszkają poza miejscowością, w której znajduje się ich zakład pracy. Po zaznaczeniu tej opcji pracodawca zastosuje podwyższone koszty uzyskania przychodów w wysokości 300 złotych miesięcznie.
W przypadku, gdy przeprowadzisz się do tej samej miejscowości, gdzie pracujesz, to masz obowiązek ponownie złożyć PIT-2. Wtedy zaznaczasz pole pod numerem 13, żeby wycofać wcześniejsze oświadczenie.
Część G: Oświadczenie podatnika składane płatnikowi w sprawie zwolnień, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 152-154 ustawy
Tę część druku PIT-2 uzupełniają tylko ci podatnicy, którzy w trakcie roku chcą skorzystać z przysługujących im ulg, albo chcą wycofać wcześniej złożone oświadczenie.
Ulga na powrót dotyczy osób, które wróciły do pracy w Polsce po emigracji. W formularzu należy wskazać również lata, w których ulga będzie zastosowana. Maksymalnie z tej ulgi możesz korzystać do 4 lat.
Druga opcja to ulga dla dużych rodzin 4+.
Natomiast trzecia jest przeznaczona dla pracujących seniorów.
W każdym z tych trzech przypadków ze zwolnienia możesz skorzystać pod warunkiem, że Twój roczny przychód nie przekroczy kwoty 85 528 złotych.
Zwróć uwagę, że pod polami znajduje się oświadczenie, że wypełniający jest świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.
Część H: Wniosek podatnika składany płatnikowi o niestosowanie ulgi dla młodych lub pracowniczych kosztów uzyskania przychodów
Część H to blok przeznaczony dla osób, które nie ukończyły 26 lat. W tym przypadku przychody młodego dorosłego są zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych. Pod warunkiem że Twój roczny przychód nie przekroczy kwoty 85 528 złotych.
W tej sekcji możesz zrezygnować z ulgi dla młodych. Wtedy pracodawca będzie pobierał z Twojego wynagrodzenia miesięczne zaliczki na podatek dochodowy.
Jeżeli zaznaczysz drugą opcję, to pracodawca nie będzie pomniejszał zaliczek o koszty uzyskania przychodu. W przypadku nadpłacenia podatku, to o jego zwrot możesz ubiegać się w rocznym rozliczeniu PIT.
Część I: Wniosek podatnika składany płatnikowi o rezygnację ze stosowania 50% kosztów uzyskania przychodów
Jeżeli wykonywana przez Ciebie praca ma charakter twórczy i wymaga przeniesienia np. praw autorskich na pracodawcę, to przysługuje Ci wyższy limit kosztów uzyskania przychodu równy 50%. Jeżeli z jakiegoś powodu nie chcesz, aby Twój pracodawca stosował go przy obliczaniu zaliczek na podatek dochodowy zaznacz “tak” w polu z numerem 18.
Natomiast w punkcie 19 możesz zrezygnować z wcześniej złożonego oświadczenia. Wtedy do rozliczenia rocznego PIT uwzględnione są podstawowe koszty uzyskania przychodu.
Część J: Wniosek podatnika składany płatnikowi w sprawie niepobierania zaliczek w roku podatkowym
Część J formularza uzupełniasz, jeżeli masz pewność, że Twoje roczne przychody nie przekroczą 30 000 złotych. Jest to równowartość kwoty wolnej od podatku. Wówczas pracodawca w ogóle nie będzie pobierał z Twojej pensji zaliczek na PIT. Przy czym, jeżeli Twoje dochody jednak przekroczą 30 000 złotych, to wtedy dopłacisz podatek w rozliczeniu rocznym.
Zwróć uwagę, że taki wniosek dotyczy tylko jednego roku podatkowego. Także nie tylko zaznaczasz, że wnioskujesz o niepobieranie zaliczek na podatek, ale również wpisujesz np. 2025 rok w formularzu.
Część K: Podpis
W tej ostatniej części formularza po prostu wpisujesz datę jego wypełnienia oraz składasz swój podpis.
Najczęstsze błędy przy wypełnianiu PIT-2
Pomyłki przy wypełnianiu PIT-2 może oznaczać nie tylko odrzucenie wniosku. Każdy błąd może prowadzić do tego, że zaliczki na podatek dochodowy będą źle policzone. W takiej sytuacji niezbędne będzie złożenie wyjaśnienia w urzędzie skarbowym.
Dlatego, żeby uniknąć tych nieprzyjemności, przygotowaliśmy dla Ciebie zestawienie najczęściej popełnianych błędów przy wypełnianiu druku PIT-2.
- Błędnie podane dane identyfikacyjne. Błędy w podanych numerach NIP czy PESEL oznaczają, że wniosek zostanie odrzucony. Złożenie go ponownie może oznaczać, że nie zostanie uwzględniony przy najbliższej wypłacie wynagrodzenia.
- Nieuwzględnienie wszystkich źródeł dochodu. Dotyczy to przede wszystkim osób uzupełniających części D i E formularza. Błędy w tych sekcjach mogą prowadzić do błędnych obliczeń zaliczki oraz konieczności złożenia wyjaśnień do urzędu skarbowego.
- Błędy w obliczeniach. Podatnicy często mylą się w obliczeniach dotyczących kosztów uzyskania przychodu. Jeżeli masz z tym problem, to poproś o pomoc pracodawcę lub księgowego.
- Złe zaznaczenie ulg. Część podatników nawet nie jest świadoma, z jakich przywilejów może skorzystać i nie zaznacza opcji, które ich dotyczą.
- Niezrozumienie, czego dotyczy dana sekcja formularza. Użyte w PIT-2 sformułowania mogą okazać się niejasne dla wszystkich. Mamy jednak nadzieję, że dzięki powyższym instrukcjom poszczególne elementy formularza będą dla Ciebie bardziej zrozumiałe.
Podsumowując, oświadczenie PIT-2 jest ważnym dokumentem dla każdego pracownika. Wpływa na obliczanie miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy z uwzględnieniem kwoty zmniejszającej. W ten sposób możesz uniknąć nadpłat lub dopłat do podatku w rozliczeniu rocznym. Jeżeli nie masz pewności, czy w ogóle złożyłeś PIT-2, to zapytaj pracodawcy. Taki dokument możesz złożyć u maksymalnie 3 pracodawców.
Pamiętaj, że PIT-2 można złożyć w dowolnym momencie w trakcie roku. Zwłaszcza wtedy, gdy Twoja sytuacja się zmieniła i możesz skorzystać z nowych ulg albo chcesz z nich zrezygnować. Prawidłowe wypełnienie dokumentu pozwala korzystać z przywilejów podatkowych w trakcie roku. Dzięki temu nie czekasz na roczne rozliczenie PIT, żeby dostać zwrot podatku.
Zobacz również:
Kasowy PIT 2025 – jakie zmiany czekają przedsiębiorców? Limity, zasady, korzyści
Księgowość IT – jak wybrać najlepszą formę opodatkowania dla programisty?