Księgowość dla lekarzy i NZOZ – jak rozliczać podmiot leczniczy?

Poradnik księgowy WeTax

Jeśli zdecydowałeś się na prowadzenie działań leczniczych, musisz pamiętać, że do twoich obowiązków będzie należeć nie tylko świadczenie usług, które nakierowane są na dobro pacjenta, ale także właściwe rozliczanie z fiskusem i prowadzenie stosownej dokumentacji. Jak rozliczają się lekarze?

Podmiot leczniczy i praktyka zawodowa – pojęcia i konsekwencje wyboru formy

Decydując się na rozpoczęcie prowadzenia gabinetu lekarskiego, punktem wyjścia jest określenie czy będzie to podmiot leczniczy, czy praktyka zawodowa. Działalność lecznicza może być bowiem prowadzona w różnych formach, a wybór jednej z nich pociąga za sobą określone konsekwencje, w tym dla sposobu prowadzenia księgowości.

Czym jest lekarska praktyka zawodowa? To osobiste wykonywanie praktyki i działalności przez lekarza, który do jej otworzenia musi posiadać uprawnienia wykonywania zawodu medycznego. Praktykę zawodową na takich samych zasadach mogą prowadzić także pielęgniarki (w tym położne), fizjoterapeuci, dentyści i diagności laboratoryjni.

Drugim sposobem na prowadzenie działalności leczniczej jest prowadzenie jej w formie podmiotu leczniczego. Może być nim:

  • przedsiębiorca w rozumieniu ustawy o przedsiębiorcach we wszystkich formach przewidzianych dla prowadzenia działalności gospodarczej, 
  • samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej,
  • jednostka budżetowa, w tym ta tworzona przez Ministra Obrony Narodowej,
  • instytut badawczy,
  • fundacja i stowarzyszenie, której celem jest wykonywanie zadań w zakresie ochrony zdrowia, a także jego jednostka organizacyjna posiadająca osobowość prawną,
  • osoba prawna i jednostka organizacyjna, która działa na podstawie przepisów o stosunku państwa i kościoła katolickiego,
  • jednostka wojskowa.

Co ważne, podmiot leczniczy może zostać założony przez osobę lub osoby, które nie posiadają uprawnień do wykonywania zawodu medycznego. W ramach takiego podmiotu działania lecznicze wykonywane są bowiem przez tzw. zakład leczniczy definiowany jako zespół składników majątkowych podmiotu.

Forma prawna podmiotu leczniczego i praktyki zawodowej

Kolejny krok to wybór formy prawnej prowadzonej działalności. Jeśli działalność leczniczą będziesz prowadzić jako praktykę zawodową masz do wyboru:

  • jednoosobową działalność gospodarczą, która jest jedyną dopuszczalną formą w razie prowadzenia jednoosobowej praktyki lekarskiej, ale też pielęgniarskiej, dentystycznej, fizjoterapeutycznej, czy diagnosty laboratoryjnego,
  • spółkę cywilną, jawną lub partnerską, którą możesz prowadzić, jeśli zdecydujesz się na praktykę zawodową grupową lekarską, pielęgniarską, fizjoterapeutyczną lub diagnostów laboratoryjnych.

Podmioty lecznicze mogą prowadzić natomiast swoją działalność w każdej formie dopuszczalnej dla działalności gospodarczej. Do wyboru są zatem:

  • jednoosobowa działalność gospodarcza,
  • spółka cywilna,
  • spółka jawna,
  • spółka partnerska,
  • spółka komandytowa,
  • spółka komandytowo-akcyjna,
  • spółka akcyjna,
  • prosta spółka akcyjna,
  • spółka z o.o.

Pamiętaj, że wybór formy działalności wpływa na wiele kwestii związanych z codziennym jej funkcjonowaniem, w tym na formę prowadzenia księgowości.

Księgowość podmiotu leczniczego i lekarzy

W oparciu o jakie zasady prowadzić księgowość, będąc podmiotem leczniczym lub lekarzem działającym w ramach praktyki zawodowej? Wiele zależy od tego, jaką formę działalności wybierzesz. Jeżeli zdecydujesz się na praktykę zawodową w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej do wyboru masz trzy formy opodatkowania:

  • ryczałt od przychodów ewidencjonowanych,
  • skalę podatkową,
  • podatek liniowy.

Jeśli będziesz jednak prowadzić działalność jako spółka cywilna, spółka komandytowa, spółka komandytowo-akcyjna, prosta spółka akcyjna lub spółka z o.o., zobowiązany jesteś do prowadzenia pełnej księgowości.

Należy także pamiętać, że konieczność prowadzenia pełnej księgowości może wynikać nie tylko z formy prowadzonej działalności, ale też z wysokości osiąganych przychodów. Zgodnie z przepisami zobowiązane są do tego podmioty, których przychód w 2023 roku wyniósł co najmniej równowartość 2 milionów euro. Zatem, jeśli jesteś lekarzem prowadzącym jednoosobową działalność gospodarczą i rozliczającym się w oparciu o ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, ale osiągnąłeś przychód 9 218 200 zł, czyli równowartość 2 milionów euro, to musisz zmienić formę opodatkowania.

Zastrzeżenie to dotyczy również spółki jawnej i spółki partnerskiej. Przy czym warto pamiętać, że w przypadku spółki jawnej zobowiązana jest ona do prowadzenia księgowości pełnej także wtedy, gdy jej wspólnikiem jest osoba prawna.

Jeśli szukasz obsługi księgowej dla Twojej lekarskiej praktyki zawodowej lub podmiotu leczniczego to zapraszamy do kontaktu z naszym biurem rachunkowym.

Zobacz również:
Pełna księgowość: Dla kogo i kiedy należy na nią przejść?
Księgowość niepublicznych i prywatnych przedszkoli, żłobków, szkół oraz liceów

Chciałbyś dowiedzieć się więcej na ten temat?
Możesz też skorzystać z poniższego formularza!